Zeven redenen waarom het conflict in Oekraïne een Russische invasie is
Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne hebben media en woordvoerders van het Kremlin geprobeerd deze te presenteren als een intern conflict waaraan Rusland niet deelneemt. Hoewel Westerse media erkennen dat Rusland een grote hoeveelheid hulp biedt aan de zogeheten separatisten, bezigen ze grotendeels nog termen als ‘rebellen’ en ‘overheidstroepen’, en spelen hiermee onbedoeld het burgeroorlognarratief in de hand wat het Kremlin propageert. Een begrijpelijke fout, aangezien dit conflict gevormd is om een bona fide burgeroorlog te simuleren, waarin Rusland elke inmenging ontkent buiten enkele ‘vrijwilligers’ die verkiezen te vechten aan de kant de separatisten in de Donbas. Dat dit conflict slechts een interne Oekraïense kwestie is kan echter weerlegd worden met enkele aantoonbare gegevens.
.
facebook twitter euromaidanpress_transp3 English  한글 Italiano Svenska ქართული Română Deutsch Русский Português Español Nederlands עברית Čeština Français Polski Tiếng Việt
1. Het startschot kwam van de Russische media
Sinds de zogeheten Euromaidan-protesten hebben Kremlingestuurde media een stortvloed aan propaganda gecreëerd met het doel de protesten af te schilderen als Westerse instigatie, en hebben een overgrote nadruk gelegd op de rol van extreemrechtse groeperingen. Verhalen over ‘fascistische misstanden’ en het overbelichten van misstappen van de nieuwe overheid, zoals het overhaast schrappen van Janoekovich’ wet die de Russische taal op regionaal vlak officiële status verleende, hebben pro-Russische protesten in het grotendeels Russisch sprekende zuid-oosten van Oekraïne aangewakkerd. Verder hebben pro-Russische media gretig gebruik gemaakt van de tragedie in Odesa, de gevechten in Marioepol en de burgerslachtoffers die gevallen zijn tijdens beschietingen door het Oekraïense leger. Dit laatste gebeurde veelal door de tactieken van de separatisten, die gebruik maken van de plaatselijke bevolking als schild. Dit beeld heeft een stroom aan vrijwilligers gemobiliseerd, zowel vanuit de Donbas-regio als vanuit Rusland. Het is denkbaar dat zonder de invloed van de Russische media deze onvrede niet had kunnen uitgroeien tot een gewapend conflict.
Afbeelding: een voorbeeld van propaganda in de Krim na de invasie van gemaskerde Russische troepen, in aanloop naar het referendum van 16 maart 2014. Op het bord staat: “op 16 maart kiezen wij”, met de keuze tussen een hakenkruis of een Russische vlag. Dergelijke posters worden ook aangetroffen in de andere separatistische gebieden.
2. Een voormalige FSB-kolonel 'haalde de trekker over'
De pro-Russische rellen in Kharkov (ten noorden van het huidige conflictgebied), waarbij de demonstranten erin slaagden het gebouw van de regionale administratie te bezetten, zijn nu niet veel meer dan een voetnoot in de geschiedenis voorafgaand aan de oorlog. Wat de opstanden in Donetsk anders maakte was de groep gemaskerde mannen die in de Donbas opdook, her en der politiekantoren bezettend om wapens te verkrijgen. Igor Girkin (ook wel bekend als ‘Strelkov’), voormalig ‘minister van Defensie’ in de separatistische Volksrepubliek Donetsk, heeft in november tijdens een interview verklaard dat hij degene was die het ‘startschot’ gaf aan de oorlog in de Donbas door deze eenheid op te zetten in de Krim, gebruik makend van plaatselijke en Russische vrijwilligers:
”Ik was degene die de trekker overhaalde van die oorlog. Als onze eenheid de grens niet had overgestoken, was alles geëindigd zoals in Kharkov of Odesa. Enkele tientallen slachtoffers, enkelen met brandwonden en enkelen opgepakt. En daar zou het mee afgelopen zijn… Het was praktisch onze eenheid, die deze oorlog op gang bracht.”
3. De stichters van de Volksrepubliek Donetsk waren Russen
Leaders-of-terrorism-in-Ukraine2
Twee Russen, afkomstig uit Moskou, vormden de basis van de zogenoemde Volksrepubliek Donetsk: de hiervoor genoemde Igor Girkin en de eerste burgerleider van de Republiek, Alexander Borodai. Deze twee mannen hebben schijnbaar een uitgebreide voorgeschiedenis in het propageren van Russisch expansionisme en revanchisme na afloop van de Koude Oorlog, zelfs toen deze ambities nog niet leefden in de Russische samenleving. Ze onderhouden beide een professionele band met Russisch-Orthodoxe oligarch Konstantin Malofejev, een uitgesproken voorstander van Russisch expansionisme. De twee Moskovieten zijn sindsdien gedwongen om de Donbas te verlaten, naar verluidt om plaats te maken voor directe controle door afgevaardigden van het Kremlin, terwijl Oekraïense burgers zoals premier Zakharchenko in Donetsk als boegbeeld dienen. Hiernaast zijn nog vele andere kopstukken van de Volksrepubliek Donetsk Russische staatsburgers.
4. Rusland heeft de oorlog bevoorraad sinds de zomer van 2014
Op dit moment zou het conflict nog een door vrijwilligers opgezette opstand kunnen lijken, ware het niet dat er een steevaste aanvoer is van wapens vanuit Russisch gebied. De bevoorrading startte in juni nadat opstandelingen een grote hoeveelheid grensposten innamen aan de Oekraïens-Russische grens, en toezicht op de grens onmogelijk werd. Er is hiermee weinig definitief bewijs voor de beweringen van Oekraïne en de NAVO dat Russische wapens de grens over komen. Vermoedens worden gevoed door de weigering de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) toezicht te verlenen op grensposten, en het opduiken van Russisch materieel in de Donbas zoals het Buk-systeem wat naar alle waarschijnlijkheid vlucht MH17 heeft neergehaald. Veel van deze systemen zijn voor hun aanwezigheid in de Donbas aantoonbaar in Rusland aanwezig geweest. Tevens zijn veel wapens en voertuigen, gesignaleerd in Oekraïne, van Russische makelij en nooit in dienst geweest van het Oekraïense leger.
5. Russische artillerie bestookte Oekraïense troepen van over de grens
 
De eerste oorlogshandeling door de Russen vond plaats in juli 2014. Russische artillerie opende het vuur op deels omcirkelde Oekraïense troepen, die poogden de controle over een grenspost te winnen. Deze aanval is gedocumenteerd via verschillende sociale media en video’s, en later bewezen door het open-source onderzoeksteam van Bellingcat. De beschieting resulteerde in zware verliezen van materieel en manschappen, en dwong de Oekraïense troepen westwaarts terug te trekken.
Image: released by NATO
6. Russische troepen vechten sinds augustus 2014 in de Donbas
Naast het onverholen gebruik van Russische eenheden bij de bezetting van de Krim, zijn er gevallen van grootschalige inzet van Russische troepen in het vasteland van Oekraïne. Een duidelijk voorbeeld hiervan vond plaats in augustus 2014. Toen separatistische linies onder druk werden gezet door een Oekraïens offensief, staken meerdere Russische eenheden de grens over in een tegenoffensief dat leidde tot het bloedbad bij Ilovaisk en de inname van Novoazovsk, in het zuiden. Dit werd bevestigd door zowel Oekraïne als de NAVO, maar werd wel het meest duidelijk gemaakt door de verslagen van honderden Russische doden en gewonden in Oekraïne. Meer recentelijk dook een verhaal op van een Russische tankkanonnier uit het oosten van Siberië, die met zijn tank de grens overstak om deel te nemen aan het offensief bij Debaltseve.
7. ‘Plaatselijke rebellen’ zijn niet zo plaatselijk als ze lijken
Ondanks al het bovenstaande, kan men nog steeds concluderen dat Rusland zich slechts beperkt tot het steunen en beïnvloeden van een plaatselijke opstand. Echter, een nadere blik op de ‘strijdkrachten van Novorossiya’ leert dat grote delen van deze troepen Russische staatsburgers zijn, voornamelijk gerecruteerd en getraind in Rusland. Bij ondervraging van gevangengenomen of simpelweg geïnterviewde ‘rebellen’ blijkt dat Rusland in wezen nieuwe legereenheden opzet: ze worden in Rusland getraind en bewapend, en soms direct door Rusland aangestuurd. Het is onmogelijk het precieze percentage Oekraïense staatsburgers in de rebellie vast te stellen, maar er zijn verscheidene bronnen die beweren dat dit aantal opzienbarend laag is.
Wat voor oorlog is het nu?
Het conflict in Oekraïne had voorwendselen gecreëerd door Russische propaganda, is gestart door eenheden gevormd in Rusland, werd aangevoerd door Russische staatsburgers, is aangewakkerd door Russisch materieel, tanks en artillerie, en wordt gestreden door reguliere en irreguliere troepen die voor het overgrote deel uit Rusland komen. Wanneer men kijkt naar deze gegevens, is het onmogelijk de Russisch-Oekraïense oorlog nog een intern conflict te noemen, zelfs als het als zodanig wordt gepresenteerd.
facebook twitter euromaidanpress_transp3
Steun ons: sluit je aan bij ons team! Vertaal dit artikel
You could close this page. Or you could join our community and help us produce more materials like this.  We keep our reporting open and accessible to everyone because we believe in the power of free information. This is why our small, cost-effective team depends on the support of readers like you to bring deliver timely news, quality analysis, and on-the-ground reports about Russia's war against Ukraine and Ukraine's struggle to build a democratic society. A little bit goes a long way: for as little as the cost of one cup of coffee a month, you can help build bridges between Ukraine and the rest of the world, plus become a co-creator and vote for topics we should cover next. Become a patron or see other ways to support. Become a Patron!